شیخ اسماعیل قصری
شیخ اسماعیل قصری عارف قرن هفتم هجری که اصالتا اصفهانی بوده و مزار وی در دزفول است.
شیخ اسماعیل قصری از اصحاب و شاگردان نمونه شیخ ابونجیب سهروردی بوده و در حوزه تدریس او شرکت جسته و از محضرش افاضه فیض نموده و خود را از جمیع علوم ظاهری و باطنی خصوصا علم فقه و حدیث مستفیض بل مست فیض گردانیده است.[1]
شیخ اسماعیل قصری پس از خاتمه دوران تعلم وارد دزفول شده (از حافظ حسین کربلایی تبریزی در روضات الجنان و جنات الجنان منقول است که شیخ اسماعیل قصری در اصل از اصفهان بوده و ساکن دزفول گشته ) مدرسه و خانقاهی که مجاور آن حدیقه ای دلگشا و افزون از یکهزار متر مربع مساحت داشته بنا نموده و به تربیت سالکان و ارشاد طالبان و دستگیری عاشقان وعظ و تذکیر طبق سنت سینه مشایخ عظام طریقت مبارکه علیه علویه کمیلیه پرداخته است.[2] یاقوت حموی در معجم البلدان در مورد شیخ اسماعیل چنین نگاشته است«معنی قصر روناش همان موضعی است که نام آن دزفول است جمعیتی بزرگ از کسانی که علم و آوازه دارند از آن شهر بلند شده است از آن جمله شیخ اسماعیل قصری است. این شیخ یکی از عباد و زهادی بوده که در عبادت و ریاضت سعی و کوششی بلیغ داشته و از علمای علم حدیث بوده و شاگردان علم حدیث در سنه 557، احادیث را نزد او می خواندند و صحیح و سقیم را از آنها برای ایشان می گفته و اجازه روایت از او می گرفته اند.[3] از جمله شاگردان شیخ اسماعیل نجم الدین کبری می باشد که در آسمان عرفان می درخشد و در کتب عرفانی از وی نام بسیار آمده است