کپوی دزفول

"

کپو یکی از مهمترین صنایع دستی شهر دزفول است که معمولا از برگ خرما و گیاهی خودرو و هرز به نام کرتک ساخته میشود. البته با ورود کاموا به زندگی مردم، در بسیاری از اوقات بجای برگ خرما از کاموا استفاده میشود. کرتک گیاهی خودرو است که معمولا توسط هیچ حیوانی خورده نمیشود و ساقه بلندی دارد. از طرفی استحکام و کشش بالایی دارد . همین امر باعث شده که برای کپو بافی مناسب باشد. در گذشته از برگ خرما (پیش) برای ساخت کپو استفاده میشد و رنگ بندی

یکی از مزیت های کاموا نسبت به برگ خرما یا مو، تنوع رنگی فوق العاده آن است که میتواند سلایق مختلف افراد را پوشش دهد. طرحهای روی کپو عموما لوزی، مثلث و ... هستند زیرا با توجه به بافت و طرز درست کردن کپو، اجرای این نقوش به سادگی امکان پذیر است. شاید هم این نقش ها الهام گرفته از بافت سنتی و قدیم دزفول در ساختمان ها و بنا ها بوده است! حال که صحبت از بافت تاریخی دزفول شد لازم است این نکته را هم بدانیم که ، بافت قدیم دزفول عموما از آجر تشکیل میشده و دزفول به شهر آجر معروف است. چه بسا مرغوبترین آجرهای ایران در دزفول تولید میشده اند...

برگردیم به مبحث زیبای کپو... کپو کاربردهای مختلفی دارد که این کاربردها با توجه به اندازه و شکل آن متفاوت هستند. به عنوان جعبه جواهرات، ظرف میوه، سینی پذیرایی، جای نان و ... میتوان از کپوها استفاده کرد. البته هر تولید کننده و هرمشتری میتواند با توجه به نیاز مردم و خلاقیت خود کپو را برای استفاده های دیگر نیز تولید یا خریداری کند یا حتی به تولید کننده سفارش دهد!

این گیاه در کنار جویبارها رشد می‌کند و دارای استحکام کششی به مراتب بیشتری نسبت به ساقه گندم , یا جو است. کرتک ظاهراً خوراک هیچ حیوانی نیست و دچار آفت هم نمی‌شود و این خود نقطه قوتی, برای محصول است.

کرتک در دزفول می‌روید و هزینه‌ای هم برای تولیدکنندگان ندارد و می‌توانند آن را در همان محل زندگی خود تهیه کنند.

از کرتک برای مغز ردیف‌های بافته شده در کپو استفاده می‌کنند. در واقع برگ درخت خرما به دور یک, یا دسته‌ای از کرتک‌هایی که کنار هم قرار گرفته‌اند پیچیده می‌شود.

مارپیچ هایی که شما در ظاهر کپوها میبینید در اصل دارای مغزی کرتک هستند که کاموا یا پیش به دور آنها بافته شده است.

درست کردن کپو با اینکه در ظاهر هزینه چندانی ندارد ولی مانند سایر صنایع دستی، زحمت بسیاری میطلبد و قیمت آن با توجه به مواد به کار رفته، نوع بافت، سایز و زحمتی که برای آن کشیده شده مشخص میشود.

اگر به دزفول سفر کردید، سعی کنید حداقل یک کپوی کوچک از این شهر به یادگار ببرید. البته کپو تنها سوغات دزفول نیست برای آشنایی با بقیه ی سوغاتی های شهر ما، سایر مقالات ما را بخوانید.