شوادون چیست؟
شاید در ابتدا تصور کنید که شوادون همان شبستون یا زیرزمین است... ولی واقعیت چیز دیگریست... در اصل شوادون فضایی عمیقتر از شبستون بوده و کاملا در زیر زمین حفر میشده و با توجه به شرایط زمین و امکانات صاحبخانه وسعت و عمق متفاوتی داشته اند. نکته ای که لازم است بدانید این است که شوادون و شبستون با یکدیگر متفاوت و جدا بوده اند و خانه های بزرگان و اعیان شهر، هم شوادون و هم شبستون داشته اند.
شوادون دزفول از بناهای این شهر است.
شوادون در لهجه دزفولی و شوشتری به معنی شبستان
است و از دیر باز مرسوم بوده که برای فرار از گرمای طاقت فرسای تابستان در درون سردابههایی عمیق که از تابش آفتاب محفوظ بوده است، ساعات گرم روز را میگذرانیدهاند.
شوادون های دزفول بر حسب تمکن مالی، و امکانات صاحب خانه عمق و مساحت داشته اند. البته جنس زمین نیز مهم بوده و در صورت سفت و سخت بودن جنس زمین، کنده کاری ها دشوار میشده اند. همین امر باعث شده که شوادون ها عمق و مساحت متفاوتی داشته باشند.
از جمله شوادون های مناسب دزفول، خانه تاریخی قلقچی ( که ذاتا یک شوادون خاص است)، خانه تیزنو و... را میتوان مثال زد.